Aż 106 zabytków na terenie Łódzkiego zostanie odnowionych w 2025 roku dzięki dotacjom z budżetu województwa. W tym roku Zarząd Województwa Łódzkiego przeznaczył na ratowanie i ochronę zabytków rekordową kwotę 15 milionów złotych – aż o 3 miliony więcej niż w roku ubiegłym. Nabór wniosków trwał od 25 lutego do 18 marca 2025 roku, a w ciągu zaledwie 21 dni wpłynęło aż 191 projektów. W czwartek (29 maja) podpisano pierwsze 27 umów.
Celem programu "Łódzkie dla zabytków" jest ochrona i ratowanie cennych zabytków województwa łódzkiego poprzez wsparcie finansowe prac konserwatorskich, restauratorskich oraz robót budowlanych. Dzięki temu programowi możliwe jest nie tylko zachowanie dziedzictwa kulturowego regionu, ale także jego popularyzacja i przyciągnięcie turystów oraz miłośników historii. W Pałacu Herbsta w Łodzi Joanna Skrzydlewska, marszałek województwa łódzkiego i Artur Bagieński, członek zarządu województwa łódzkiego, podpisali dziś pierwszych 27 umów.
- Podpisując pierwsze umowy, rozpoczynamy działania, które pozwolą ocalić i przywrócić blask tak wyjątkowym obiektom, jak dwory czy pałace. To nie tylko piękne budowle – to miejsca, które budują naszą tożsamość i są fundamentem naszej wspólnoty – mówi Joanna Skrzydlewska, marszałek województwa łódzkiego. - Pałac Herbsta, w którym się znajdujemy, jest doskonałym przykładem tego, jak ważne i potrzebne są takie działania. Z przyjemnością informuję, że również ten wyjątkowy obiekt otrzymał wsparcie finansowe w wysokości 170 tysięcy złotych na prace konserwatorskie w westybulu i klatce schodowej. To dowód, że nie zapominamy o żadnym z naszych skarbów, także tych, które pełnią funkcję ważnych miejsc kultury i spotkań.
Na terenie województwa łódzkiego znajduje się blisko 4 tysiące obiektów wpisanych do rejestru zabytków. Część z nich znajduje się w złym stanie technicznym, co sprawia, że potrzeba ich zabezpieczenia i renowacji jest pilna. Program "Łódzkie dla zabytków" stanowi ważne narzędzie wspierające właścicieli tych obiektów w ratowaniu dziedzictwa kulturowego regionu.
W tym roku z dotacji w ramach projektu skorzysta między innymi Politechnika Łódzka. Co ciekawe uczelnie nie zainwestuje w budynki a w przyrodę.
– Ratujemy nasz dąb Fabrykanta, który stoi w Parku Klepacza. Jego konary są coraz większe, coraz cięższe. Musimy zmienić kompletnie konstrukcję podtrzymującą. Chcemy też, żeby cała okolica wyglądała jak zabytkowy park – mówi Krzysztof Jóźwik, Rektor Politechniki Łódzkiej. – 170 tysięcy, to ogromna kwota. Myślę, że większość prac, które zaplanowaliśmy, zostanie pokryta z tego właśnie dofinansowania.
Za ponad 90 tys. zł przeprowadzone zostaną prace ratunkowe i konserwatorskie we młynie motorowym Braci Pelc. Młyn pochodzi z lat 30. XX w.
– –Podjęliśmy się odnowy zabytkowego młyna i urządzamy w nim muzeum – mówi Filip Tomaszewski, właściciel Młyna w Wilamowie w gminie Uniejów. – Są prace, które trzeba przy zabytkach wykonywać, które nie są spektakularne, ale są kosztowne i konieczne, na przykład konserwacja maszyn czy potrzebna nam instalacja odgromowa.
Potrzeba organizowania tego typu konkursów jest ogromna. Wielu właścicieli zabytków nie dysponuje środkami finansowymi, które pozwoliłyby na samodzielne przeprowadzenie kosztownych prac konserwatorskich czy remontowych. Dzięki wsparciu ze strony samorządu województwa możliwe jest nie tylko zachowanie historycznych obiektów, ale również ich udostępnianie społeczności lokalnej i turystom. Dodatkowo renowacja zabytków wpływa pozytywnie na rozwój gospodarczy regionu – wspiera lokalne firmy remontowo-budowlane, przyciąga odwiedzających i tworzy nowe miejsca pracy.
- Dzięki środkom, które przeznaczamy na ratowanie i konserwację zabytków, możemy pomóc właścicielom i opiekunom tych obiektów w ich codziennym wysiłku. Bo choć wiele z tych miejsc wymaga ogromnych nakładów pracy i środków, to ich wartość jest nie do przecenienia – mówi Artur Bagieński, członek zarządu województwa łódzkiego. - Chciałbym podkreślić, że takie wsparcie jest możliwe właśnie dzięki współpracy – zarówno między samorządem województwa, jak i z lokalnymi społecznościami oraz wszystkimi tymi, którzy dbają o nasze dziedzictwo.
Zwiększone zainteresowanie konkursem oraz liczba składanych wniosków pokazują, że program odpowiada na realne potrzeby i powinien być kontynuowany oraz rozwijany w kolejnych latach.
- Województwo Łódzkie jest niezwykle bogate w zabytki – ich ratowanie to inwestycja w naszą wspólną przyszłość. To również szansa na rozwój turystyki, edukacji i budowanie dumy z tego, co nas otacza – mówi marszałek Skrzydlewska.
Poniżej prezentujemy kilka zabytków z województwa łódzkiego, które w tym roku otrzymają pomoc finansowa z Budżetu Województwa Łódzkiego:
Muzeum Sztuki w Łodzi
Dotacja 170 tys. zł - Prace konserwatorskie w westybulu i klatce schodowej
Bazylika Archikatedralna pw. św. Stanisława Kostki w Łodzi
Dotacja: 170 tys. zł - Ratunkowa renowacja elewacji ceglanej i detali kamiennych wieży głównej strona północna
Zamek Drzewickich w Drzewicy (powiat opoczyński)
Dotacja: 170 tys. zł - Dokumentacja projektowa prac zabezpieczających i utrwalających substancję zamku
Dawny dwór drewniany w Łękach Kościelnych, (XVII w.):
Dotacja: 136 tys. zł - wymiana pokrycia dachowego
Ruiny zamku w Inowłodzu (powiat tomaszowski)
Dotacja: 103 tys. zł - Naprawa mostu i kładki na zamku Kazimierza Wielkiego w Inowłodzu
Archikolegiata NMP Królowej w Tumie
Dotacja: 81 tys. zł -Badania konserwatorskie i restauratorskie, architektoniczne Archikolegiata Romańska w Tumie, apsyda nawy północnej, 1141 - 1145 r.
Skierniewice, zespół Lokomotywowni- hala parowozowa (XIX w.)
Dotacja: 25 tys. zł - Kontynuacja odbudowy zniszczonego dachu hali wachlarzowej (świetlik nad kanałem 12)
Poniżej lista 106 zabytków, które otrzymały w tym roku dofinansowanie z Budżetu Województwa Łódzkiego.
Link: https://www.lodzkie.pl/files/141/Wykaz_udzielonych_dotacji.pdf
Zdjęcia: Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego